Χριστόψωμο με μαχλέπι

Το παραδοσιακό ψωμί των ελληνικών Χριστουγέννων, το χριστόψωμο, το λένε και σταυρόψωμο ή σταυροψώμι, γιατί στολίζουν την επιφάνειά του με έναν ζυμαρένιο σταυρό. Το χριστόψωμο δεν είναι γλυκό ψωμί, όμως εμπλουτίζεται με σταφίδες και καρύδια, συχνά και με μπαχαρικά και γενικά με συμβολικά υλικά για υγεία, πλούτο και ευημερία.

Η επιφάνειά του, εκτός από τον σταυρό, συχνά στολίζεται και με περίτεχνα σχέδια από ζυμάρι, ανάλογα με την ασχολία της οικογένειας: αρνάκια και κατσικάκια αν πρόκειται για κτηνοτροφική οικογένεια, τσαμπιά σταφύλι και αμπελόφυλλα αν η οικογένεια έχει αμπέλια, ψάρια ή καΐκια αν είναι οικογένεια ψαράδων.

Στη ζύμη συχνά έμπηγαν κλαδάκια ελιάς ή στάχυα, ακόμη και ολόκληρα φρούτα και καρπούς. Αν και δεν είναι γλυκό ψωμί, συχνά στη ζύμη έβαζαν λίγο μέλι ή πετιμέζι. Οι παραλλαγές ανά την Ελλάδα είναι αμέτρητες!

30′ προετοιμασία, 55′ ψήσιμο, 2 ώρες και 30′ αναμονή, Σύνολο: 3 ώρες και 55′

Υλικά

Βάρος: για ένα καρβέλι περίπου 800 γρ.

•  400 γρ. αλεύρι σκληρό
•  100 γρ. αλεύρι για τσουρέκι
•  10 γρ. (2 κουτ. γλυκού) αλάτι
•  15 γρ. μαγιά νωπή, θρυμματισμένη
•  20 γρ. ζάχαρη λευκή, κρυσταλλική
•  20 γρ. βούτυρο αγελάδας
•  5 γρ. μαχλέπι, κοπανισμένο
•  300 γρ. νερό
•  σουσάμι για το πασπάλισμα
•  1 καρύδι ολόκληρο με το κέλυφος, για το στόλισμα

Διαδικασία

1. Για να φτιάξουμε το χριστόψωμο με μαχλέπι, ξεκινάμε ρίχνοντας στο κάδο του μίξερ όλα τα υλικά μαζί (εκτός από το καρύδι και το σουσάμι) και ζυμώνουμε με τον γάντζο για περίπου 4 λεπτά, στην αργή ταχύτητα.
2. Συνεχίζουμε το ζύμωμα για άλλα 4 λεπτά, αλλά στη γρήγορη ταχύτητα, μέχρι να σχηματιστεί ένα λείο ζυμάρι.
3. Καλύπτουμε με πετσέτα και αφήνουμε τη ζύμη στην άκρη για 30 λεπτά, να ξεκουραστεί και να φουσκώσει.
4. Ξαναζυμώνουμε για άλλα 5 λεπτά στη γρήγορη ταχύτητα, μέχρι να σχηματιστεί ένα λείο και εύπλαστο ζυμάρι.
5. Κόβουμε 2 κομμάτια ζύμης σε μέγεθος καρυδιού και τα πλάθουμε σε λεπτά κορδόνια.
6. Την υπόλοιπη ζύμη την πλάθουμε σε καρβέλι. Τοποθετούμε τα κορδόνια ζύμης πάνω στο καρβέλι σταυρωτά και τα πιέζουμε ελαφρώς να κολλήσουν.
7. Στο κέντρο του σταυρού σφηνώνουμε το καρύδι. Ψεκάζουμε την επιφάνεια του χριστόψωμου με λίγο νερό και πασπαλίζουμε ομοιόμορφα με σουσάμι.
8. Στρώνουμε ένα ταψί με λαδόκολλα και βάζουμε προσεκτικά το χριστόψωμο.
9. Καλύπτουμε χαλαρά με πετσέτα και αφήνουμε σε ζεστό μέρος για περίπου 2 ώρες, να φουσκώσει και σχεδόν να διπλασιαστεί σε όγκο.
10. Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 200-230°C (ανάλογα με το πόσο δυνατός είναι ο φούρνος μας).
11. Aφαιρούμε την πετσέτα και φουρνίζουμε το χριστόψωμο.
12. Ψήνουμε για 5 λεπτά, κατεβάζουμε τη θερμοκρασία στους 180- 210°C και συνεχίζουμε το ψήσιμο για άλλα 50 λεπτά.
13. Ξεφουρνίζουμε, αφήνουμε να κρυώσει ελαφρώς (καλύτερα σε σχάρα) και σερβίρουμε.

Πηγή: Γαστρονόμος